Αν είστε λάτρεις του μαύρου χρώματος ή απλά το επιλέγετε, συχνότερα από οτιδήποτε άλλο για λόγους ευκολίας, σίγουρα έχετε γίνει μάρτυρες σχολίων τύπου:«Αμάν βρε πουλάκι μου, βάλε λίγο χρωματάκι πάνω σου!» ή «Σε κηδεία πας πάλι;» ή «Ποιος πέθανε;» και άλλα αντίστοιχα που σας φέρνουν σε θέση απολογίας και υπεράσπισης του πιο πολυφορεμένου χρώματος στην ιστορία της μόδας. Είναι γνωστό άλλωστε, ειδικά στη χώρα μας, πως το μαύρο χρώμα ταυτίζεται με το πένθος και ως εκ τούτου φαντάζει κάπως ζοφερό και αποτελεί σύμβολο φόβου. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ταυτόχρονα, οι ίδιοι οι επικριτές του δεν το θεωρούν χρώμα επίσημο, σικ, κλασικό, διαχρονικό, απόλυτο! Προσωπικά ως λάτρης του μαύρου, σαν να είναι το μοναδικό χρώμα που μπορεί να ντύσει την εμφάνισή μου, εμμένω σε αυτήν την οπτική γωνία, η οποία ταυτίζεται και με την παγκόσμια βιομηχανία μόδας.
Το μαύρο στα ρούχα χρησιμοποιείται από την haute couture και τα fast fashion brands ως πολιτισμικό ορόσημο. Στέλνει πολιτικό μήνυμα. Διαφοροποιεί οικονομικές τάξεις. Αρχίζει επαναστάσεις. Το μαύρο απορροφά όλα τα χρώματα, ενώ παράλληλα τα αναδεικνύει. Όποιο ύφασμα, υλικό, γραμμή, στυλ, αξεσουάρ, πέσει πάνω του, μετατρέπεται αυτόματα σε statement look, το οποίο στοχεύει στην καλλιτεχνική έκφραση, στην πνευματική ανησυχία, στην κοινωνική αδικία, στη θρησκευτική επιταγή, στην ερωτική διάθεση ή στην προστασία από τα αδιάκριτα μάτια.
Εικονικά παραδείγματα…
- Τα ρεύματα της goth στα 80’s, της punk στα 90’s και της emo στα 00’s άνθισαν γύρω από τη χρήση του μαύρου ως εκδήλωση θυμού έναντι στην καθεστηκυία τάξη. Και τα τρία ρεύματα ήταν απόρροια αντίδρασης στο πολιτικό κλίμα της εποχής κυρίως μέσα από τη μουσική και την τέχνη. Βλέπε: The Cure, Placebo, Nirvana κ.α.
- Άλλοι γνωστοί καλλιτέχνες που ασπάστηκαν το μαύρο λουκ επί σκηνής ήταν: ο John Cash, η Edith Piaf, ο Jim Morrison κ.α. για να περάσουν το κοινωνικό μήνυμα αλληλεγγύης.
- Υπάρχουν πολλές ομάδες που είχαν ως σήμα κατατεθέν το μαύρο χρώμα. Τρανό παράδειγμα αυτών, τα κλάμπ των Μοτοσικλετιστών (MC), τα οποία έκαναν τρέντυ το total leather look, πάντα σε μαύρο. Βλέπε Sons of Anarchy για παράδειγμα.
- Τέλος, το πιο πολυσυζητημένο και διαχρονικό τρέντ είναι το Little Black Dress της Coco Chanel. Διάβασε περισσότερα εδώ, από την κατάπληκτική περιγραφή της Anne Hollander. http://www.anne-hollander.com
Ιστορική Αναδρομή…
- Το μαύρο έγινε mainstream, όταν εμφανίστηκε στα αντρικά κοστούμια του 18ου αιώνα. Λίγο αργότερα, στις αρχές του 19ου, φορέθηκε και από γυναίκες στο άθλημα της ιππασίας, το οποίο ήταν και το μοναδικό άθλημα στο οποίο μπορούσαν να συμμετέχουν.
- Το 1860 βλέπουμε για πρώτη φορά στη καθημερινή γυναικεία ένδυση κοστούμια με μαύρο χρώμα, τα οποία είχαν σακάκι σε ανδρικό στυλ και μακριές φούστες με μεγάλο φουρό.
- Στα τέλη του 19ου αιώνα το μαύρο έγινε ‘τρέντυ’ μετά το θάνατο του Πρίγκιπα Αλμπέρτου μιας και η Βασίλισσα Βικτώρια δεν το έβγαζε από πάνω της.
- Τα σχέδια του Art Nouveau – μαύρο φόρεμα με καμπύλη ‘S’ – είναι χαρακτηριστικά της Βelle ‘Εpoque. Αν και διακοσμημένη με πλεκτή δαντέλα και άλλες λεπτομέρειες, η δυναμική καμπύλη ‘S’ ξεχωρίζει ως αποτέλεσμα του μαύρου χρώματος.
- To 1920 η Ευρώπη άρχισε να επηρεάζεται από τη Ρωσία, την Αίγυπτο, τη Νότια Αμερική, και κυρίως την Ιαπωνία. Οι χώρες αυτές έβαζαν έντονα μοτίβα στα ρούχα. Τρανό παράδειγμα η ζώνη από τα κιμονό, οι οποίες είχαν μαύρο, κόκκινο και χρυσό. Η επιρροή φάνηκε πρωτίστως στον γαλλικό οίκο Lanvin από την Jeanne-Marie Lanvin.
- Μετά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο εμφανίζεται το ‘little black dress’. Η Αμερικάνικη Vogue, το Νοέμβριο 1926 έβαλε στο εξώφυλλο της απλώς ένα μαύρο φόρεμα ως το γόνατο από τη Chanel. Ύστερα από αυτό, το "μικρό μαύρο φόρεμα" μέχρι το γόνατο μετατράπηκε «απλώς» σε στολή εκστρατείας για τις γυναίκες της νέας εποχής. Παράλληλα, η Madeleine Vionnet και η απλή μαύρη τουαλέτα με γραμμές κατά μήκος του σώματος γίνεται τάση, φέρνοντας το δραματικό εφέ στο προσκήνιο.
- Κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο τα μαύρα κοστούμια του Jacques Fath ήταν ευρέως διαδεδομένα και ταίριαζαν στο σεμνό, καθωσπρέπει ύφος της εποχής - απαραίτητο αξεσουάρ τα καπέλα.
- Έπειτα, έρχεται ο εξωτισμός του Crystobal Balenciaga με μοτίβα και δαντέλα. Πάντα σε μαύρο!
- Ο οίκος Yves Saint Laurent καθιερώνει το μαύρο ως unisex χρώμα στα γυναικεία και αντρικά tuxedo της συλλογής του.
- To μαύρο γίνεται το χρώμα κατατεθέν του μινιμαλισμού από το Azzedine Alaia που ήταν από την Τυνησία, χρησιμοποιούσε συχνά ελαστικά υλικά, εκμεταλλευόμενος την ταχεία πρόοδο της τεχνολογίας, οδήγησε τη μόδα σε καινούρια τεχνικά μονοπάτια. Τα μαύρα φορέματά του έμοιαζαν με δεύτερο δέρμα.
- Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν τα έντονα χρώματα χρησιμοποιούνταν κατά κόρον στις πασαρέλες, ο Kawakubo στο Παρίσι εισήγαγε αχρωματικά, αποδομημένα ρούχα, κυρίως σε μαύρο, με αντιθέσεις μεταξύ του φωτός και της σκιάς. Την ίδια εποχή, ο Yohji Yamamoto, μαζί με τον Kawakubo, σχεδίασαν ρούχα που αμφισβήτησαν τις υπάρχουσες αισθητικές αξίες στις δυτικές χώρες λόγω της αχρωματοποίησής τους, της χαλαρής εφαρμογής, της ασυμμετρίας και των εσκεμμένων δημιουργημένων τρυπών και δακρύων.
Το μαύρο είναι μετριοπαθές και αλαζονικό ταυτόχρονα. Είναι τεμπέλικο, εύκολο - αλλά μυστηριώδες…. Το μαύρο μπορεί να καταπιεί το φως ή να κάνει τα πράγματα να φαίνονται έντονα. Αλλά πάνω απ’ όλα το μαύρο λέει: «Δεν σε ενοχλώ - μην με ενοχλείς.» Yamamoto
Από ότι φαίνεται και παρά του ότι ζούμε σε μια εποχή που το χρώμα κάνει ένα δυναμικό come back, η δημοτικότητα του μαύρου δεν φαίνεται να φθίνει. Το αντίθετο, μάλιστα! Σύμφωνα με τα δεδομένα της Edited [Retail Market Platform], τα μαύρα φορέματα εξαντλούνται σε πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς από όλα τα υπόλοιπα. Οι μεγάλοι οίκοι το γνωρίζουν αυτό και τόσο αυτοί όσο και τα fast fashion καταστήματα αυξάνουν ολοένα την προσφορά μαύρων ρούχων και ιδιαίτερα φορεμάτων. Το "little black dress" φαίνεται ότι παραμένει σταθερή αξία με ανοδική τάση!
Συνοψίζοντας…
Σύμφωνα με την έρευνα μου, το μαύρο χρώμα στα ρούχα, το φορούσαν αρχικά οι άντρες, οι βασιλείς, οι κληρικοί, οι μάγισσες. Τα πράγματα όμως έχουν αλλάξει από τον 18ο αιώνα. Από σύμβολο υποτέλειας - είτε σε μια αρχή, είτε στο θάνατο - το μαύρο είναι το απόλυτο χρώμα που έχει μέσα του όλα τα υπόλοιπα. Χαρίζει τη δύναμη σε όποιον το φοράει, τον κάνει αρχηγό του εαυτού του. Ακόμα κι αν δεν είμαστε celebrities του Hollywood, για να το φορέσουμε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την σεξουαλική κακοποίηση, ή αν η πανκ μουσική δεν παίζει πλέον στο ραδιόφωνο, μπορούμε να φορέσουμε μαύρο σε όποιον συνδυασμό θέλουμε για να νιώσουμε ασφάλεια ή δυναμισμό. Αυτό να είναι η απάντησή σας την επόμενη φορά σε αυτόν που θα σας πει να πετάξετε μια πινελιά χρώματος πάνω σας. Ή καλύτερα μην μιλήσετε καθόλου. Αφήστε το total black look σας να μιλήσει για σας (απλά να έχετε σωστό ύφος).